Prawo europejskie musi być stosowane z urzędu

Sędziowie i prokuratorzy mają obowiązek stosowania zasad ochrony wynikających z Europejskiej Konwencji Praw Człowieka oraz z dyrektyw unijnych dotyczących zakazu dyskryminacji bez względu na to, czy przywoła je strona postępowania.

Przyznajmy, także jako prawnicy, że europejskie prawo antydyskryminacyjne – czy to przepisy wynikające z Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, czy też prawo Unii Europejskiej – wydają się nam odległe i trochę abstrakcyjne. Z jednej strony bowiem należą do porządku prawnego, który trzeba znać lub co najmniej wypada znać – a przecież nie należą one do kanonu wiedzy polskiego prawnika, wykładanego na uczelniach i aplikacjach. Z drugiej zaś strony – samo wejście na ścieżkę prawa europejskiego w obu jego postaciach wydaje się być trudne, a sukces odległy. Między innymi dlatego, że nie wygląda na to, by polskie sądy też uważały to prawo za swoje i bliskie.

Bezpośrednia skuteczność

Tymczasem ze stanowiska sądów europejskich wynika, że sędziowie i prokuratorzy w poszczególnych państwach mają obowiązek stosowania zasad ochrony wynikających z Europejskiej Konwencji Praw Człowieka oraz z dyrektyw unijnych dotyczących zakazu dyskryminacji bez względu na to, czy zostaną one przywołane przez stronę postępowania. Wynika to z zasad prawnych regulujących odpowiedni system, np. z bezpośredniej skuteczności prawa Unii w państwach członkowskich i bezpośredniego zastosowania EKPC, co oznacza, że konwencja musi być przestrzegana we wszystkich państwach członkowskich Unii i Rady Europy.

Oczywiście nie ma tu żadnej jednoznacznej, cudownej metody, która...